HURUF-U MUKATTA'A KONUSU

"huruf" > "harf"in çoğulu

"harf"; bir şeyin kıyısı. Kelimeler harflerden oluştuğu için bir kelimenin kıyılarında köşelerinde var olan her bir harfe bu ifade kullanılıyor.

"mukatta'a" > Erzurumlular bilir "kıtlama şeker" derler. Kesmek...

Kesik kesik okunduğu, birleşik okunmadığı için bu isim verilmiş.

Elif-lam-mim; "الم" > "elem" diye okunmuyor mesela.

İnşirah 1: "الم نشرح لك صدرك" > burada "elem" diye okunur. Bunun sebebi var.

İslam tarihinde te'vil-hikmet metodu dışındakiler ne söylemişler?

• Bunlar sırdır, sadece Allah bilir. Kimse bilmez.
• Sadece Allah ve nebisi bilir, başka kimse bilmez.
• Bu harfler, başında oldukları surelerin isimleridir (Alakası yok)
• Allah'ın sıfatlarına işaret eder.
• Bu harfler dikkat çekmek içindir. (Ayet dikkat çekmek için olmaz, ayetin bir anlamı olmalı. Çünkü Allah ayetlerini muhkem-müteşabih olarak açıklamıştır.)

Bu huruf-u mukatta'a ayetleri 29 surenin başında yer alır. Ayetlerde harf sayıları birden beşe kadardır. 3 biçimde görülürler:

• İlk ayetin girişinde, sözlerin başında gelecek şekilde (Ra'd, Kalem, Kaf, Sad)
• Tek başına ayet olarak (Bakara, Yasin, Al-i İmran, Taha vs)
• İlk 2 ayette görünür (Şura) Bu da o "dikkat çekmek içindir" diyenlerin iddialarını çürütür.

Şura 1: "Ha Mim" (حم)

Şura 2: "Ayn Sin Kaf" (عسق)

Şimdi şöyle mi diyeceğiz? "Şura suresi bütün surelerden daha önemli olduğu için mi daha dikkat çeksin diye üstüste gönderdi Rabb'imiz?" Hayır.

"sinkaflı konuşma" diyorsunuz ya, hiç yakışmıyor. Kim uydurduysa bunlardan uzak durun. Neler üretiyorlar Kur'an'a karşı. Bu ayettir.

Kur'an kendi kendini açıklayan bir kitap. "Biz ayetlerimizi detaylı açıkladık" diyor. Niye? "Hak olduğu iyice belli olsun diye"

E şimdi burada 2 ayet var alt alta. Bunların bir anlamı yok mu diyorsunuz? Toplamda 29 surede ilk ayetlerde geçtiğine göre, Şura'da 2 ayette geçtiğine göre, 30 ayet huruf-u mukatta'adan oluşuyor. 30 ayet anlamsız mı yani?

"Bilmiyorum" de ya, te'vil sistemiyle araştırıp bulana kadar "bilmiyorum" de! Kitapta efsun, sır vs yok.

Zuhruf 44: "Bu Kur'an hem senin için hem de toplumun için bir hatırlatmadır. Yakında ondan sorgulanacaksınız"

Peki bu 30 ayetten sorumlu değil miyiz? 40'a yakın ayette Allah'ın kitabı açıkladığı, detaylandırdığı, kitabın "mubin" olduğu, resulun de "mubin" olduğu geçer.

Mekke'de müşrikler ve müminler bu huruf-u mukatta'a ayetleriyle ilgili tek soru sormuyorlar. Müşrikler "Allah sineği örnek vererek ne demek istiyor" diyorlar sataşacak yer aramak için. Müminler meraktan, bilgilerini geliştirmek için soru soruyorlar.

"Sana aydan soruyorlar, ruhtan soruyorlar, yetimleri soruyorlar"...

Ama bunu sormuyorlar. Medine'de ehl-i kitap alimlerinden birinin ağzını bıçak açmıyor. "kardeşim sen ne diyorsun" demiyorlar.

Kur'an'ın bu sembolik harflerle anlattığı bir şey var, çok net. Herkes anlıyor, kimse itiraz etmiyor, sormuyor bile. Gerek yok çünkü.

Acaba kim bu 30 ayeti alıp "tilavet" / toplu okuma yapıp tefekkür etmiştir? Yok, hemen rivayete sarılıyor, hocaefendi hazretlerinin peşine gidiyorlar, rüyada öğrenmeye çalışıyorlar. "İstiare yaptım" diyor adam, rüyayı görmek için yatılıyor ya uykuya, istiare namazı kılıp yatıyorlar. Ne göreceksin rüyada? "bunların anlamını"... Ne yapıyorsun be kardeşim!! "Biz kitapta hiçbir şeyi eksik bırakmadık" diyor.

Şura 1: "Ha Mim"

Şura 2: "Ayn Sin Kaf"

Şura 3: "Aziz Hakim olan Allah sana da, senden öncekilere de işte böyle vahyeder!"

Üçüncü ayet muhteşem! Milletin "anlamı belirsiz, müteşabih" dediği bu harflerin önceki kitaplarda da varolduğunu gösteriyor, kanıt ayeti bu.

Ala 18-19: "Bunlar önceki sayfalarda da vardır. İbrahim sayfalarında ve Musa'nın"

Madem Kur'an önceki kitaplarda varsa, bu kesik harfler yok mu? İşte tam da bu yüzden ehl-i kitabın alimlerinden ses çıkmıyor. Arapça'da da aynı şey var, İbranice'de de. Bunlar aynı dil ailesinin 2 dalı.

Elif Lam Mim: الم > Arapça

Alef Lamed Mem > אלמ > İbranice

Tevrat'ta da var bu huruf-u mukatta'a, ama adamlar çevirisini yapmış bu harflerin (Özellikle Zebur'da daha çok var). Çünkü bu alfabe Proto-Sinaitik alfabedir. Kelimelerin oluşmaya başladığı döneme ait harflerdir bunlar. Kur'an-ı Kerim'in indiği dönem ve öncesinde diller görüntü dilidir. Yapılan, yapılmak istenen şeyi resmedersiniz. Hiyeroglif yazıya dayanır kökü. "Ben geyik vuracağım" demezsiniz, çizersiniz onu. Bunlar zamanla sembolleşmiş, harflere dönüşmüştür. Arkasında görüntüler vardır.

En'am 104: "Rabb'inizden size besair / görüntüler geldi. Kim görürse kendi için görür, kim de körlük ederse kendi aleyhine olur. Ben sizi koruyacak değilim." Arapça'nın kökü bu.

Peki "Elif Lam Mim"i nasıl anlayacağız? Filoloji gerekiyor, uykuya-rüyaya dalmak gerekmiyor, orada bir şey bulamazsınız.

Samiri buzağıyı topluma ilah diye yutturmasından sonra Musa nebi Tur'dan koşarak gelirken, Allah Muhammed için kullanmadığı bir ifade kullanır Musa'nın elinde yazılı vahyi için: "levha" der.

Bu Kur'an bizden 5000 yıl önce yaşamış İbrahim nebinin de sayfalarında var; çivi yazısı, hiyeoglif yazı, şekle dayalı yazı...

Arapça şekle dayalı bir dildir, o yüzden bileni kandıramazsın. Kur'an'dan parça koparamazsın, ona iveç yapamazsın.

İbranice'de "Seni sözlü olarak yönlendiren kim?" diye cümle kurarsanız, kullanacağınız cümle şu olacak: "e me r" (elif lam mim ra)

Elif lam mim vardır Kur'an'da, bir de elif lam mim ra vardır.

En kalabalık geçen huruf-u mukatta'alar:

• "Elif Lam Mim" > 6 yerde geçer: Bakara, Al-i İmran, Ankebut, Rum, Lokman, Secde
• "Ḥa Mim" > 6 yerde geçer: Mümin, Fussilet, Zuhruf, Duhan, Casiye, Ahkaf
• "Elim Lam Ra" > 5 yerde geçer: Yunus, Yusuf, Hud, İbrahim, Hicr
• "Ta Sin Mim" > 2 yerde geçer: Şuara, Kasas

Toplu okumadan sonra Zuhruf-Duhan, Ahkaf-Casiye, Neml-Şuara birinci ayetleri beraber oku & tefekkür et.

40 kadar ayette şunu görüyoruz: Kur'an açıklanmış bir kitap. Örnekler:

Al-i İmran 7, Zümer 23, En'am 114, Hud 1-2, Nur 1, 18, Bakara 118, 242, Fussilet 1-4, Rad 1-2, Yusuf 1-2, Maide 15, En'am 91

Maide 15 > En'am 91

Bunlar ünlem işareti değil, sır değil; sırsa kitapta ne işi var? Bizi ilgilendirmeyen bir şeyin kitapta ne işi var? Biz kitabın tamamından sorumluyuz (Al-i İmran 119)

"Kitaba güveneceğim ama anlamıyorum ki, hani Kur'an anlaşılan bir kitaptı" gel de söylenme. N'oldu? 30 ayet gitti mi, yok mu? Allah'ın ayetleri ünlem olur mu? Kombinasyonlar farklı farklı.

Bakara 1-5 > Lokman 1-5 arası bağlantı çok önemlidir. Bu ayetler kardeş topluluktur.

29 surenin başındaki bu harflerden sora akan 3.4.5.6. ayet pasajlarında karşımıza çıkan şey şudur: 26'sında kitapla alakalı bahseder, birinde Zekeriya nebinin duası, birinde "Rumlar yenildi" der ama yaratılış örnekleri verir. Dolayısıyla tamamı kitapla ilgilidir. O harflerin de anlamı var. O yüzden kimse itiraz etmiyor; ne yahudisi, ne hristiyanı, ne müşriği, ne mümini... hiç bir şey demiyor. Herkes anlamış, bir biz anlamamışız, çünkü anlatmıyor adam. "sır" diyor adam. Sus be kardeşim, Allah kitapta her şeyi açıklamış.

Hud 1-2: "Elif Lam Ra. Bu öyle bir kitaptır ki ayetleri hem muhkem kılınmış hem de Hakim Habir olan Allah tarafından detaylandırılmıştır. Böyle olması Allah'tan başkasına kulluk etmeyesiniz diyedir. Ben de o kitapla sizi uyaran ve müjdeleyen kişiyim."

Eğer başlarının açıklamalarına dönersen, "bence"lere dönersen onun kulu olursun diyor Allah. Kitabı anlamak için başka kitaba ihtiyacın yok, sadece senin diline düzgün çevrilsin yeter.

İbrahim 4, Al-i İmran 7

"Elif Lam Mim" (الم)

Elif: "ا" 

 Gücü elinde bulunduran, iktidarın sahibi. O yüzden bütün geçmiş dillerde elif ilk sıradadır.

"Elif, be, te...", "Alfa, beta, gamma...", "Alef, bet, gimel..."

Lam: "ل" 

Yönlendiren

Mim: "م" 

Arapça bunu uzatarak kullanır, "men (مَن), mâ (مَا)". "men" kim demektir, "mâ" ne demektir. "mim" sorudur; "kim, ne"

"men fî-s semâvâti": Göklerde kim var

"mâ fî-s semâvâti": Göklerde ne var

"Elif Lam Mim" > "Gücü elinde bulunduran, yönlendiren kim / ne?"

Elbette Allah / Kur'an!

Şimdi huruf-u mukatta'a ayetlerinin arkasından gelen ayet pasajlarıyla göreceğiz:

Bakara 1: "Elif Lam Mim" (Güçlü, yönlendirici ne?)

Bakara 2: "İşte bu kitaptır. Onun içinde belirsizlik yoktur. Sakınanlar için hidayettir."

Gücü elinde bulunduran, yönlendiren kim? İşte bu kitapla bunu yapan Allah!

Gücü elinde bulunduran, yönlendiren kim? İşte bu kitap, Kur'an!

Al-i İmran 1: ""Elif Lam Mim" (Güçlü, yönlendirici kim?)"

Al-i İmran 2: "Allah. O'dan başka ilah yoktur. O Hayy'dır, Kayyum'dur."

Burada "kim"in cevabı var. İkinci ayet cümleyle başlamıyor, önce "Allah" diyor, bir soruya cevap veriyor çünkü. Sonra "O'ndan başka ilah yok" diye cümle var. Çünkü "Elif Lam Mim" bir soru; "Güçlü, Yönlendiren kim?"

(Aynen böyle indirdi). Asıl böyle anlatarak dikkat çekiyor.

"Elif Lam Ra" (الَر)

"Ra": (ر) 

 Hem Arapça hem İbranice'de kök anlamıyla "kişi, lider, öncü" demek. İlginçtir, "erkek kişi, lider" demek. Tartışmaları da bitiriyor bu "müteşabih" harf, birilerine "kapalı" görünen harf aslında şu ayetlere müteşabihtir.

En'am 9, Yusuf 109 > resulleri erkeklerden göndermesi

"Ra"; önder kişi

"Elif Lam Ra"; "Güçlü, yönlendiren lider kişiler kim?" Surelerin isimleri: Yunus, Hud, Yusuf, İbrahim, Hicr. Nebi-resuller anlatılıyor. Hicr suresinde bunu insanlığa anlatıyor.

Osman hoca burada yanılıyor. Çünkü Tevrat'ta ve İncil'de kadın nebi-resullerin olduğunu biliyoruz. "racul" kök olarak "ayak" demek olup; "yaya, iki ayak üstünde yürüyen" şeklinde türev anlamları da taşır, Kur'an'da kullanımları vardır. Ayak şeklinde kullanımı "ayakları meshetmek" olarak Maide 6'da, "yaya" şeklinde de Bakara 239, Hac 27 örneklerdir. Racul, resullerin insan oluşlarına binaen kullanılan ifadelerden biridir "beşer" ile birlikte. Esas müteşabih olarak Maide 75, Furkan 7 ve 20. ayetler örnek olmalı "racul resul"lere*

Ra'd 7: "Her toplumun bir hidayet rehberi vardır." Tabii ki Allah'ın izniyle. "Ra" odur.

"Elif Lam Mim Ra" (المر)

"Allah, kitap (Kur'an), elçi (önder kişi)" hepsi geliyor.

Ra'd 1: "Elif Lam Mim Ra. O kitabın ayetleridir (Lam). Sana (Ra) Rabb'inden (Elif) gelen haktır. Ne var ki insanların çoğu güvenmezler."

Üçlü bir okuma:

"Elif Lam Mim"? Allah

"Elif Lam Mim"? Kur'an

"Elif Lam Ra"? Resul

"Ḥa Mim" (حم)

"Ḥa": (ح) 

Ayırarak açıklamak

"Mim": (م) 

kim / ne

"Ḥa Mim" > "Ayırarak parça parça açıklayan kim?"

Mümin 1: "Ḥa Mim"

Mümin 2: "Bu kitabın indirilişi Aziz Hakim olan Allah tarafındandır"

Fussilet 1: "Ḥa Mim"

Fussilet 2-4: "Rahman Rahim'den indirilmedir bu. Bilen bir topluluk için ayetleri detaylandırılmış Arapça bir okuma kümesidir, müjdeleyici ve uyarıcı olarak. Fakat insanların çoğu ondan yüz çevirir ve dinlemezler."

Ahkaf 1: "Ḥa Mim"

Ahkaf 2-3: "Bu kitabın indirilmesi Aziz Hakim olan Allah tarafındandır. Gökleri, yeri ve ikisi arasındakileri hak olarak belirlenmiş bir süre için yarattık. Gerçeğin üzerini örtenler uyarıldıkları şeyden yüz çevirmektedirler."

Casiye 1: "Ḥa Mim"

Casiye 2-4: "Bu kitabın indirilmesi Aziz Hakim olan Allah tarafındandır. Kuşkusuz göklerde ve yerde müminler için ayetler vardır."

Kaf (ق)

Tek geçer.

"Kaf" > Yeterli olmak

Kaf 1: "Kaf, Mecid Kur'an'a yemin olsun"

"mecid": doymuş kimse

Kaf 1 > "Yeterli, doygun, eksiksiz, ihtiyaçsız Kur'an'a yemin olsun."

"kaf" ve "mecid" arasındaki bağ muhteşem!

"Ya Sin" (يس)

"Ya" 

Birinin emriyle iş yapmak

"Sin" 

Hatırlatma, uyarma işi

"Ya Sin" > "Allah'ın emriyle sen hatırlatıcı ve uyarıcısın"

Yasin 2 > "Kur'an'ın Hakim oluşuyla"

Yasin 3: "Çünkü sen elçilerden birisin"

Yasin 4: "Doğru yol üzeresin"

Yasin 5-6: "Aziz Rahim olan, bu kitabı uyarılmadığı için habersiz bir halkı uyarman için indirdi"

Allah'ın emriyle iş yapana "resul" denir.

"Sad" (ص)

"Sad" > "Ayrılıkçı, karşı tarafta olmak"

Sad 1: "Sad, zikir sahibi Kur'an'a yemin olsun"

Sad 2: "Doğrusu 'gerçeğin üstünü örtenler' gurur ve 'ayrılık' içindedir"

Sad 17'ye kadarki pasajda kafirlerin eşkıya gibi toplumdan, müminlerden "ayrıldığını" anlatıyor.

"Sad" > "Allah'a, Kur'an'a karşı tarafta olmak, müminlerden ayrı olmak"

"Nun" (ن)

"Nun" > "süreklilik, akıcılık". Balığın simgesinden türemiştir.

Kalem 1: "Nun, kaleme ve onun satırlarına yemin olsun"

Alak 4-5: "Kalemle öğreten O'dur, insana bilmediğini öğreten"

"Kalemle öğretme" > Fussilet 53 > afak ve enfüste ayetleri açmaya devam ediyor. Bu süreklilik ifade eder. Allah'ın nimeti de, bize verdiği ilim de aralıksızdır.

Kalem 3-4: "Kesinlikle senin için kesintisiz bir karşılık var ve kesinlikle sen üstün bir yaratılışa / bir dine sahipsin, onun üzerindesin"

"ġayra memnûn" (kesintisiz) > "غير ممنون"

Ekibimizden Yusuf Kaya'nın çalışması!